خانه مردم‌شناسی بومیان کیش یکی از ارزشمندترین بناهای تاریخی و فرهنگی این جزیره است که سبک زندگی، آداب و رسوم، و معماری سنتی بومیان را به نمایش می‌گذارد. این خانه ۲۰۰ ساله، با اتاق‌ها و بخش‌های متنوع، یادآور زندگی اصیل مردم جنوب ایران است. در این مقاله قصد داریم شما را با تاریخچه، بخش‌های مختلف، امکانات، و مسیرهای دسترسی به خانه بومیان آشنا کنیم تا تجربه‌ای کامل از این جاذبه فرهنگی داشته باشید.
خانه مردم شناسی بومیان کجاست؟
خانه مردم‌شناسی بومیان کیش در محله قدیمی «سفین» واقع شده و یکی از جاذبه‌های فرهنگی کمتر شناخته‌شده جزیره به شمار می‌رود. این خانه‌ی تاریخی درست بعد از بازار ماهی‌فروشان و روبه‌روی اسکله صیادی قرار دارد و به خوبی فرهنگ و سبک زندگی مردمان کیش در حدود ۲۰۰ سال پیش را بازگو می‌کند. خانه بومیان با بخش‌های مختلفی مانند اتاق‌های تابستانی، محل نگهداری دام و خرما و فضاهای زندگی روزمره طراحی شده و تجربه‌ای واقعی از گذشته بومیان جزیره ارائه می‌دهد. اگر به دنبال لمس تاریخ و آشنایی با هویت واقعی کیش هستید، بازدید از این خانه را از دست ندهید.
تاریخچه خانه مردم شناسی بومیان کیش
خانه مردم‌شناسی بومیان کیش، با قدمتی حدود ۲۰۰ سال، یکی از اصیل‌ترین بناهای تاریخی جزیره است که به حاج عبدالله بن شاهین تعلق داشته؛ شخصیتی سرشناس، تاجر مروارید و صاحب یکی از بزرگ‌ترین لنج‌های بادبانی کیش. این خانه که در محله عرب‌نشین سفین واقع شده، در گذشته نه تنها محل زندگی، بلکه فضایی پررفت‌وآمد برای کلاس‌های قرآنی و آموزش کودکان بوده است. بنای خانه با ۱۵ اتاق و معماری سنتی جنوب ایران ساخته شده و از سه نسل قبل به حاج عبدالله به ارث رسیده بود. امروزه این خانه با حفظ ساختار اصلی خود، به موزه‌ای فرهنگی تبدیل شده که روایت‌گر زندگی، مشاغل و سنت‌های بومیان کیش در زمان‌های گذشته است.
بخش های مختلف خانه مردم شناسی بومیان کیش
خانه مردم‌شناسی بومیان کیش، مجموعه‌ای ارزشمند از فضاهای متنوع است که هر بخش آن بازتابی از زندگی بومیان جزیره در گذشته‌های نه چندان دور می‌باشد. این خانه با بیش از ۱۵ اتاق و بخش‌های مختلف، فرصتی بی‌نظیر برای آشنایی با سبک زندگی سنتی مردمان کیش فراهم می‌کند. در ادامه با مهم‌ترین قسمت‌های آن آشنا می‌شویم:
باغچه یا زریبه
فضایی سبز در حیاط خانه که برای کشت سبزیجات، صیفی‌جات و نگهداری درختان نخل، انجیر و کنار استفاده می‌شد. آب این باغچه از طریق چاه سنتی تأمین می‌شد.
انبارها یا بخار
شامل چند بخش است:
· انبار صید: محل نگهداری ابزار ماهی‌گیری و سفرهای دریایی.
· چندول: انباری مخصوص نگهداری خرما و تولید شیره.
· انبار علوفه (بخارالهوش): برای نگهداری غذای دام‌ها.
· انبار مواد غذایی: ذخیره غلات، آرد و ماهی شور.
مطبخ (آشپزخانه)
محل پخت غذاهای محلی که با دیوارهایی ساده و دریچه‌هایی برای خروج دود ساخته شده و ابزار پخت‌وپز سنتی در آن حفظ شده است.
بیت الافروخ (مکتب‌خانه)
اتاقی برای آموزش قرآن، مهارت‌های زندگی و اصول اخلاقی به کودکان، که در واقع یک مدرسه سنتی را بوده است.
الفرشه (حجله عروس و داماد)
اتاقی تزیین‌شده با آینه و پارچه‌های رنگی، ویژه اقامت تازه‌عروس و داماد در هفته‌های اول ازدواج.
بیت العود (اتاق صاحبخانه)
اتاق خواب اصلی خانه که دارای وسایلی چون تخت ۸۰ ساله، رادیو و تلویزیون قدیمی است و یکی از اصیل‌ترین اتاق‌های بنا محسوب می‌شود.
بیت القهوه
محلی برای پذیرایی از بانوان مهمان، جایی که چای و قهوه محلی برای زنان سرو می‌شده است.
سیم (تختخواب تابستانی)
تخت‌هایی از چوب نخل با ارتفاعی حدود ۱.۵ متر برای خنک ماندن در شب‌های گرم تابستان.
مصیف (اتاق تابستانی)
اتاقی با طراحی ضدگرما و مجهز به بادگیر و پنجره‌های متعدد برای تهویه طبیعی هوا.
اتاق زمستانه
برخلاف مصیف، رو به آفتاب و بسته ساخته شده تا گرمای بیشتری در زمستان در خود حفظ کند.
حیاط‌ها
خانه دارای دو حیاط است: مجلسی برای مهمانان و اندرونی مخصوص خانواده که اتاق‌ها و انبارهای خصوصی در آن قرار دارند.
بخش صید و تجارت مروارید
در این بخش، ابزارهای صید ماهی، ادوات لنج‌سواری و وسایل تجارت مروارید به نمایش درآمده‌اند؛ یادگاری از گذشته‌ی دریایی مردمان جزیره.
امکانات خانه مردم شناسی بومیان کیش
خانه مردم‌شناسی بومیان کیش، فراتر از یک موزه ساده، فضایی زنده و فرهنگی می‌باشد که امکانات متنوعی برای تجربه‌ای دل‌نشین از زندگی بومیان جزیره فراهم کرده است. بازدیدکنندگان می‌توانند در این فضا لباس‌های محلی را بر تن کنند و در عکاس‌خانه سنتی، لحظاتی به‌یادماندنی ثبت کنند. همچنین امکان چشیدن غذاها، نان‌ها و شیرینی‌های محلی فراهم است و با خرما، قهوه و خوراکی‌های سنتی از مهمانان پذیرایی می‌شود. نقش حنا، نمایش فیلم‌های مستند درباره زندگی و آیین‌های مردمان کیش، و فروشگاه صنایع‌دستی و محصولات دریایی، همگی بخشی از جذابیت‌های این خانه‌اند که تجربه‌ای عمیق و واقعی از فرهنگ کیش را برای گردشگران رقم می‌زنند.
زمان بازدید از خانه مردم شناسی بومیان کیش
بهترین زمان بازدید از خانه مردم‌شناسی بومیان کیش، فصل‌های پاییز و زمستان است؛ چرا که در این بازه زمانی، هوای گرم و شرجی جزیره به حالت مطلوب‌تری می‌رسد و گردش در فضاهای روباز خانه راحت‌تر خواهد بود. از اواخر مهرماه تا پایان اسفندماه، جزیره کیش میزبان مسافرانی است که برای لذت‌بردن از جاذبه‌های فرهنگی و تاریخی، مانند این خانه زیبا، به جنوب ایران سفر می‌کنند. ساعت بازدید معمولاً از ۱۰ صبح تا ۱ بعدازظهر و از ۴ تا ۹ شب است. بلیت بازدید نیز با قیمت مناسب، هم به صورت حضوری و هم آنلاین در دسترس است.
مسیر دسترسی به خانه مردم شناسی بومیان کیش
خانه مردم‌شناسی بومیان کیش در محله قدیمی سفین واقع شده و دسترسی به آن بسیار آسان است. با توجه به وسعت کم جزیره، استفاده از تاکسی یکی از راحت‌ترین گزینه‌ها برای رسیدن به این خانه تاریخی است. بسیاری از گردشگران ترجیح می‌دهند با اجاره خودرو جزیره را بگردند، اما اگر به دنبال گزینه‌ای اقتصادی‌تر باشید، تاکسی‌ها بهترین انتخاب هستند. مسیرهای منتهی به محله سفین به خوبی مشخص‌اند و به راحتی می‌توان از هر نقطه جزیره به آن رسید.
جاهای دیدنی نزدیک به خانه مردم شناسی بومیان کیش
در نزدیکی خانه مردم‌شناسی بومیان کیش، جاذبه‌های گردشگری متعددی قرار گرفته‌اند که می‌توانید پس از بازدید از این خانه تاریخی، با یک گشت کوتاه از آن‌ها نیز دیدن کنید. این مکان‌ها ترکیبی از طبیعت، تاریخ و فرهنگ محلی کیش هستند.
· پارک ساحلی میرمهنا
در فاصله‌ای کوتاه از خانه بومیان، پارک ساحلی میرمهنا با چشم‌اندازی زیبا از دریا قرار دارد. این پارک به‌خصوص در هنگام غروب بسیار دیدنی است و با بازارچه، پرندگان دریایی، و موجودات آبزی کوچک فضایی دل‌پذیر برای گردش فراهم می‌کند.
· بازار عرب‌ها
بازاری سنتی و قدیمی با بیش از ۲۰۰ سال قدمت که هنوز حال‌وهوای عربی خود را حفظ کرده است. این بازار محل خوبی برای خرید پوشاک، صنایع دستی و سوغاتی با قیمت‌های مناسب است.
· شهر باستانی حریره
در فاصله حدود ۳۵ دقیقه‌ای از خانه بومیان، این شهر باستانی نمایانگر تمدن کهن جزیره است و بقایای معماری تاریخی و دیوارهای قدیمی را می‌توان در آن مشاهده کرد.
· درخت سبز کیش
این درخت کهنسال و مقدس در محله‌ای آرام و سبز واقع شده و در فرهنگ بومیان جایگاه خاصی دارد. مسیر دسترسی به آن حدود ۳۴ دقیقه زمان می‌برد.
· شهر زیرزمینی کاریز
یکی از شگفت‌انگیزترین جاذبه‌های جزیره، کاریز کیش است که در فاصله ۳۹ دقیقه‌ای از خانه بومیان قرار دارد. این شهر زیرزمینی با معماری خاص و آب‌انبارهای تاریخی، تجربه‌ای منحصربه‌فرد برای بازدیدکنندگان رقم می‌زند.
کلام آخر
خانه مردم‌شناسی بومیان کیش، فراتر از یک بنای تاریخی، پنجره‌ای به گذشته و فرهنگ غنی مردمان این جزیره است. بازدید از این خانه فرصتی منحصربه‌فرد برای لمس زندگی سنتی، معماری بومی و آشنایی با آداب و رسوم نسل‌های پیشین است. اگر به دنبال سفری فرهنگی و متفاوت در کیش هستید، پیشنهاد می‌کنیم بازدید از این خانه را در برنامه خود قرار دهید و در کنار دیگر جاهای دیدنی کیش، با میراث ملموس بومیان جنوبی بیشتر آشنا شوید.
